Türkiye’nin et ithalatının enflasyon üzerine etkisi

Abstract

Gıda sektöründe tekil ürünlerin fiyatlarında ortaya çıkan beklenmedik sapmalar, ulusal ekonomiler tarafından yakından izlenmektedir. Söz konusu tekil ürünlerdeki fiyat artışları, gıda fiyatlarını ve beraberinde genel enflasyon seviyesi üzerinde olumsuz etkiye neden olmaktadır.Türkiye’de son yıllarda münferit gıda fiyatları içerisinde özellikle sığır eti fiyatları; üretici, tüketici ve ekonomi yönetimi yönünden tartışmaların odağında olmuştur. Kamu otoritesi, bir taraftan et ithalatı ile piyasada et arzını dengelemeye çalışırken, diğer taraftan bu arz artışını et fiyatlarını baskılama aracı olarak kullanmış ve bu durum Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) madde sepeti üzerinde fiyat baskısına neden olmuştur. Araştırma kapsamında, et ithalatı sonrasında tekil olarak sığır eti eti fiyatlarında ortaya çıkan düşüş ve bu durumun enflasyon sepetinde neden olduğu baskı seviyesi incelenmiştir. Buna göre, 2010-2022 yılları arasında sırasıyla %5.77, %3.90, %6.05, %4.28, %4.59, %4.81, %6.04, %4.87, %3.28, %5.45, %4.92, %2.45 ve %2.70 seviyesinde fiyat baskısı tespit edilmiştir. Bunun sonucunda enflasyon 2010-2022 yılları arasında %0.39, %0.42, %0.40, %0.33, %0.39, %0.44, %0.55, %61, %0.69, %0.68, %0.75, %0.91, %1.78, seviyesinde düşük seviyede gerçekleşmiştir. Diğer deyişle, 2022 yılında %66.20 seviyesinde olması gereken TÜFE, et ithalatı aracılığıyla %2.70 düzeyinde baskılanmış ve enflasyon %1.78 oranında azalarak %64.42 düzeyinde gerçekleşmiştir. Bu araştırmanın odak noktası, et ithalatı ve enflasyon ilişkisidir. Araştırma gelecekte hayvancılık sektöründe uygulanacak politikalara ve yapısal reformlara ışık tutacaktır.