Keşif Kuraklık İndeksi ve Standartlaştırılmış Yağış İndeksi Kullanılarak Kırklareli İlinde Kuraklığın Eğilimi ve Zamansal Değişkenliği

Abstract

Bu çalışma, ekonomisi büyük ölçüde tarıma dayalı olan Kırklareli ili için kapsamlı bir kuraklık analizi sunmayı amaçlamıştır. Kuraklığın eğilimi ve zamansal değişkenliği, Standartlaştırılmış Yağış İndeksi (SYİ) ve Keşif Kuraklık İndeksi (KKİ) kullanılarak 1, 3, 6, 9 ve 12 aylık zaman ölçeklerinde incelenmiştir. SYİ ve KKİ’yi hesaplamak için Kırklareli meteoroloji istasyonunun 1960-2021 su yılları arasındaki aylık yağış ve sıcaklık verileri kullanılmıştır. Farklı zaman ölçekleri için SYİ ve KKİ serilerinin eğilimlerini belirlemek için Mann-Kendall ve modifiye Mann-Kendall testleri, serilerdeki eğilimlerin büyüklüğünü belirlemek için Sen’in eğimi ve serilerin değişim noktasını tespit etmek için Pettitt testi kullanılmıştır. Sonuçlar, SYİ ve KKİ'nin tüm zaman ölçekleri için benzer şekilde davrandığını ve her iki indeksin de neredeyse aynı kuraklık olaylarını yakalayabildiğini ortaya koymuştur. Bununla birlikte, SYİ'nin aynı zaman ölçeğindeki KKİ ile güçlü bir doğrusal ilişkiye sahip olduğu gözlenmiştir (r=0.99). KKİ’nin çoğunlukla SYİ'den biraz daha yüksek değerlere sahip olduğu ve şiddetli ve aşırı kuraklık olaylarının tespitinde daha hassas olduğu sonucuna varılmıştır. Farklı zaman ölçeklerinde kuraklık olaylarının oluşum yüzdeleri, SYİ’ler için %46.9 ile %51.3 arasında ve KKİ’ler için %47.2 ile %50.6 arasında değişmiştir. Her iki indeks için 12 aylık zaman ölçeğinde, 1989 yılı Şubat ayı ile 1995 yılı Mayıs ayı arasındaki 76 ay hem en uzun hem de en şiddetli kurak dönem olarak belirlenmiştir. Zaman ölçeği arttıkça kuraklık olaylarının sayısı azalmış ve kuraklık süresi artmıştır. Tüm zaman ölçeklerinde SYİ ve KKİ değerleri için istatistiksel olarak anlamlı bir eğilim bulunmamıştır (p>0.05). Her iki indeks için de 1 aylık zaman ölçeğinde değişim noktası bulunmazken, 3, 6, 9 ve 12 aylık zaman ölçeklerinde değişim noktası tespit edilmiştir.