Türkiye’de Kolorektal Kanser Taramalarının Maliyet Etkililik Analizi

Abstract

Kolorektal kanser, yüksek insidans, görülme oranının sıklığı, aynı zamanda hayati tehlike yaratma riski ve tedavisinin yüksek maliyetlerinden dolayı Türkiye ve dünya genelinde önemi giderek artan bir halk sağlığı sorunu haline gelmektedir. Kolorektal kanseri erken evrede teşhis edebilmek amacıyla kanser taramaları yapılmaktadır. Bu çalışmada, kolorektal kanser (KRK) taramaları içerisinde yer alan stratejiler ve hiç tarama yapılmamasının maliyet etkililiğinin değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Bunun yanında maliyet ve etkililik çıktılarının, model parametrelerine ne kadar duyarlı olduğunu ölçmek amacıyla Tornado analizi yapılmıştır. Maliyet etkililik analizi sonucunda, 25 yıllık kişi başı maliyetler için “yılda bir gaitada gizli kan testi (GGK)” en düşük maliyetli tarama stratejisi (638 TL) ve “10 yılda bir kolonoskopi” en yüksek maliyetli tarama stratejisi (2.150 TL) olarak bulunmuştur. Kazanılan yaşam yılları incelendiğinde ise 21,98 yaşam yılı ile en etkili stratejinin “yılda bir GGK ve 10 yılda bir kolonoskopi”; 21,87 yaşam yılı ile en az etkili stratejininse “tarama yok” stratejisi olduğu görülmektedir. Toplam maliyet ve kazanılan yaşam yıllarına göre hesaplanan ilave maliyet etkililik oranına göre “yılda bir GGK” ve “yılda bir GGK ve 10 yılda bir kolonoskopi” stratejileri maliyet-etkili olarak bulunmuştur. En maliyet etkili strateji olan “yılda bir GGK” stratejisinin Türkiye’de uygulanması halinde hem maliyet-etkililik analizi bulguları hem de yapılan harcama hesaplamalarında da görüldüğü gibi genel devlet bütçesinde maliyet tasarrufu sağlanacaktır.