MULTİPL SKLEROZLU BİREYLERDE STABİLİTE LİMİTLERİ VE DÜŞME RİSKİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Abstract

Amaç: Bu çalışmanın amacı, Multipl Skleroz (MS)’lu bireylerde stabilite limitleri (SL) ile düşme riski arasındaki ilişkiyi incelemektir. Yöntem: Çalışmaya 18-50 yaş aralığında, Expanded Disability Status Scale (EDSS) skoru ≤ 4, son 6 ay içerisinde atak geçirmeyen ve son 6 ay içerisinde düşme hikâyesi olan 30 MS’li birey dâhil edildi. Bireylerin demografik bilgileri kaydedildi. Dört yöndeki (anterior, posterior, lateral- sol, sağ) SL, Bertec Balance Check ScreenerTM (Model BP5050; Bertec Corporation, Columbus, OH, USA) ile değerlendirildi. Düşme riski ise Zamanlı Kalk ve Yürü Testi (ZKYT) ile değerlendirildi. Dört yöndeki SL ile ZKYT skoru arasındaki ilişkileri incelemek için Spearman korelasyon testi kullanıldı. Sonuçlar: Çalışmaya katılan 30 bireyin (18 kadın, 12 erkek) yaş ortalaması 37,66±8,86 yıl idi. Anterior-posterior SL ile ZKYT skorları arasında negatif yönde iyi derecede (r =-0,616), lateral sol-sağ SL ile ZKYT skorları arasında negatif yönde orta derecede (r =-0,463) anlamlı bir ilişki bulundu (p<0,05). Stabilite Limitleri Stabilite Skoru (SLSS) ile ZKYT skorları arasında ise negatif yönde iyi derecede (r =-0,683) anlamlı bir ilişki bulundu (p<0,05). Tartışma: MS’li bireylerde SL, düşme için önemli bir faktördür. Biyomekanik yeterliliğin ve dinamik dengenin önemli bir göstergesi olan SL azaldıkça düşme riski artmaktadır. Düşme yaşayan MS’li bireyler SL açısından mutlaka değerlendirilmeli ve rehabilitasyon programında SL’nin geliştirilmesine de yer verilmelidir.